Adam Zwoliński, urządzony w Sieradzu na początku lat sześćdziesiątych XVIII wieku, był wyjątkową postacią w historii polskiego wymiaru sprawiedliwości oraz życia politycznego. Urodził się około 1762 roku i zmarł 7 października 1846 roku w Warszawie. Jako prawnik, sędzia oraz notariusz, stał się wpływowym działaczem mieszczańskim, zwłaszcza podczas Sejmu Wielkiego. Był dumą Sieradza oraz Warszawy.
Pochodził z zamożnej rodziny mieszczańskiej; był synem Andrzeja oraz Marianny z Cytackich, był również szwagrem Kajetana Dominika Kalinowskiego. Jego rodzinne tło finansowe pozwoliło mu na istotne zaangażowanie w sprawy społeczne i polityczne swojego miasta - na przełomie XVIII wieku, wraz z ojcem, należał do najzamożniejszych obywateli Sieradza.
Karierę prawniczą rozpoczął w Warszawie, gdzie zdobył edukację niezbędną do wykonywania swojego zawodu. Twierdzono, że jego umiejętności pozwoliły mu na awans do funkcji landwójta i wójta sieradzkiego. W 1791 roku uzyskał tytuł sędziego oraz szybko stał się prezesem wydziału sieradzkiego w Sądzie Apelacyjnym dla szesnastu miast wolnych; instytucji, która powstała dzięki aktom legislacyjnym Sejmu Wielkiego.
W tym samym roku, na odpowiedź uniwersału Hugona Kołłątaja, został wybrany jako jeden z dwóch specjalnych plenipotentów. Jego głównym zadaniem było zebranie oraz złożenie wszystkich przywilejów Sieradza w Sądzie Asesorskim Koronnym w Warszawie. Pełniąc funkcję prezesa, utrzymał swoje stanowisko aż do momentu, kiedy władze Rzeczypospolitej przejęła konfederacja targowicka w 1792 roku. Po przystąpieniu Sieradza do Prus, Zwoliński, jak wielu innych Polaków, przyjął urząd w administracji powiatowej.
W 1807 roku wystąpił do Komisji Rządzącej z prośbą o przemyślenie możliwości objęcia zadań sędziowskich lub intendenta miejskiego, jednak nie otrzymując żadnego z tych stanowisk, postanowił osiedlić się na stałe w Warszawie. Tam, wkrótce objął stanowisko rejenta, czyli notariusza, przy Trybunale Cywilnym I-szej Instancji województwa mazowieckiego.
Dzięki nobilitacji, jaką otrzymał jego ojciec w 1790 roku, Adam Zwoliński wszedł w stan rycerski. Jego życie osobiste również było znamienne; w małżeństwie z szlachcianką Dorotą (Dorottą) Karpińską herbu Korab, doczekał się dwóch synów: Alojzego, który był właścicielem kamienicy w Warszawie, oraz Józefa (1795-1847), który nie zrealizował swoich aspiracji lekarskich, lecz został urzędnikiem skarbowym w Warszawie. Józef był ojcem Michała Antoniego Zwolińskiego oraz pradziadkiem Mariana Keniga.
Adam Zwoliński odszedł z tego świata w 1846 roku, a jego ostatnie miejsce spoczynku to cmentarz Powązkowski, gdzie grób nie zachował się do naszych czasów, a pogrzeb został zorganizowany przez jego siostrę, Salomeę ze Zwolińskich Kalinowską.
Przypisy
- Nekrolog A. Zwolińskiego w Kurierze Warszawskim z 28.10.1846 r., nr 287.
Oceń: Adam Zwoliński