Jan Kazimierz Niekrasz, urodzony 31 października 1892 roku w Sieradzu, był postacią znaczącą w historii Polski. Jako podporucznik administracji Wojska Polskiego, pełnił istotną rolę w swoich działaniach wojskowych oraz społecznych.
Niekrasz był również aktywnym działaczem niepodległościowym, angażującym się w różnorodne inicjatywy na rzecz wolności i suwerenności kraju. Jego życie zakończyło się tragicznie, gdyż zginął w wyniku zbrodni katyńskiej, której ofiarą padł w okolicach Katynia między 20 a 22 kwietnia 1940 roku.
Życiorys
Jan Niekrasz, syn Karola i Władysławy z Cerkaskich, był uczestnikiem wielu znaczących wydarzeń historycznych, które miały miejsce w Polsce na początku XX wieku. W czasie I wojny światowej służył w I Brygadzie Legionów, a następnie aktywnie włączył się w działalność Polskiej Organizacji Wojskowej. Po wojnie, kiedy Polska odzyskała niepodległość, wstąpił do Wojska Polskiego, gdzie był przydzielony do 75. pułku piechoty, biorąc udział w wojnie polsko-bolszewickiej.
W roku 1923, Niekrasz miał status oficera rezerwy, jednak ze względu na jego wyspecjalizowany charakter, został zatrzymany w czynnej służbie i otrzymał stopień podporucznika sanitarnego, uzyskując starszeństwo z dniem 1 czerwca 1919. Przydzielony do 2 batalionu sanitarnego, a następnie przeniesiony do rezerwy, aż do 1934 roku, kiedy to pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Warszawa Miasto III. Jego przydział w rezerwie dotyczył Kadry Zapasowej 9 Szpitala Okręgowego.
W sierpniu 1939 roku, na krótko przed wybuchem II wojny światowej, Niekrasz został zmobilizowany. W trakcie kampanii wrześniowej, niestety, wpadł w ręce wojsk radzieckich, stając się jeńcem. Według stanu z grudnia 1939, był przetrzymywany w obozie w Kozielsku. Między 19 a 21 kwietnia 1940 roku został przekazany do dyspozycji naczelnika obwodu NKWD w Smoleńsku, o czym świadczą dokumenty z listy wywózkowej 036/3 oraz nr akt 1957 z 16.04.1940. Dwa dni później, między 20 a 22 kwietnia, został zamordowany przez NKWD w lesie katyńskim.
Po wojnie, w 1943 roku, szczątki Niekrasza zostały zidentyfikowane podczas ekshumacji, prowadzonej przez Niemców, co potwierdzają zapisy w dzienniku czynności z dn. 01.06.1943, numer 3787. Znaleziono je w mundurze z legitymacjami: Krzyża Walecznych oraz Krzyża Niepodległości, a także dokumentami urzędnika państwowego oraz PCK. Jego nazwisko, pomimo błędnego zapisu jako Niekasz, figuruje na liście ofiar opublikowanej w „Gońcu Krakowskim” oraz „Nowym Kurierze Warszawskim” w 1943 roku.
W dniu 5 października 2007 roku, Minister Obrony Narodowej Aleksander Szczygło podjął decyzję o pośmiertnym awansie Niekrasza na stopień porucznika, co zostało ogłoszone 9 listopada 2007 roku podczas uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” w Warszawie.
Ordery i odznaczenia
Jan Niekrasz, wybitna postać w historii Polski, został odznaczony za swoje zasługi i działania na rzecz Ojczyzny. Oto lista jego odznaczeń:
- Krzyż Niepodległości – przyznany 20 lipca 1932 roku „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”,
- Krzyż Walecznych,
- Krzyż Kampanii Wrześniowej – nadany pośmiertnie 1 stycznia 1986 roku.
Przypisy
- Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 05.10.2024 r.]
- Listy katyńskie w zasobie Archiwum Państwowego w Lublinie – Archiwum Państwowe w Lublinie [online] [dostęp 22.03.2019 r.]
- Auswaertiges Amt – Amtliches Material Zum Massenmord Von Katyn, Berlin 1943, s. 265.
- a b c d УБИТЫ В КАТЫНИ, Москва Общество «Мемориал» – Издательство «Звенья» 2015, s. 536.
- J.J. Tucholski J.J., op cit, s. 693 .
- JędrzejJ. Tucholski JędrzejJ., Mord w Katyniu, 1991, s. 172 .
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 239, 796.
- Rocznik Oficerski, Warszawa 1923, s. 1133, 1262 .
- „Dziennik Personalny” (R.4, nr 12), Warszawa, 01.03.1923 r., s. 154 .
- a b Katyń 2000 ↓, s. 426.
- M.P. z 1932 r. nr 167, poz. 198.
- Zarządzenie Ministra Spraw Wojskowych Nr 1/86 w sprawie nadania odznaki pamiątkowej „Krzyż Kampanii Wrześniowej 1939”. „Dziennik Ustaw RP”. 2, s. 30, 10.04.1986 r. Londyn: Minister Sprawiedliwości.
Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":
Józef Budziakowski | Robert Krupa | Florian Laskowski | Borys Fiedotjew-Jastrzembski | Józef KozińskiOceń: Jan Niekrasz (1892–1940)