Borys Fiedotjew-Jastrzembski

---

Życiorys

Fiedotjew-Jastrzembski urodził się w 1911 roku w Sieradzu. W wyniku wybuchu I wojny światowej, jego ojciec został powołany na kurs medyczny do Warszawy w 1914 roku. W związku z tym rodzina podjęła decyzję o przeprowadzce. W czasie ich podróży, pociąg, którym jechali, został połączony z transportem rannych żołnierzy rosyjskich, kierowanych do Kaługi. Tam ostatecznie zatrzymali się, a ojciec Borysa Fiedotjewa rozpoczął pracę jako nauczyciel w gimnazjum. W Kałudze młody Fiedotjew rozpoczął naukę oraz wstąpił do hufca harcerskiego noszącego imię Jeremiego Wiśniowieckiego.

Po zajęciu miasta przez bolszewików, Fiedotjew zaangażował się w działalność konspiracyjną, pełniąc rolę kuriera, posługując się pseudonimem „Borysław-Drohobycz”. W 1923 roku przeniósł się wraz z rodziną do Łodzi, gdzie w 1928 roku zdał eksternistyczny egzamin maturalny w gimnazjum im. B. Prusa. W tym samym okresie ukończył kurs szermierki oraz kurs działaczy w 10 Kaniowskim Pułku Artylerii Lekkiej. Następnie osiedlił się w Poznaniu, a tam pracował jako sprawozdawca prasowy w Prasie Przemysłowo-Kupieckiej i uczęszczał na Uniwersytet Poznański jako wolny słuchacz.

W 1929 roku objął funkcję redaktora sprawozdawczego, a w 1932 roku został powołany do wojska, gdzie uczęszczał do Szkoły Podchorążych Rezerwy Piechoty w Zambrowie od 1932 do 1934 roku. Ukończył także roczny kurs jazdy konnej oraz kurs dowódców kompanii w 28 Pułku Strzelców Kaniowskich w 1936 roku, a następnie trzy miesiące kursu przeciwpancernego w CWF Bielany. W latach 1936-1937 pełnił funkcję komendanta powiatowego Państwowego Urzędu Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego.

Po tym okresie został komendantem Obwodu PW i WF Łódź-miasto (1937-1939). W 1938 roku brał udział w kursie wywiadowczym w Warszawie, a jego zadaniem było tłumaczenie tajnych dokumentów z języka rosyjskiego na polski. Dodatkowo przygotowywano go do pracy w Rosji. W 1939 roku Fiedotjew pełnił funkcję instruktora oddziałów dywersyjnych dalekiego zasięgu, znanych jako „żywe torpedy”. W czerwcu 1939 roku w Łodzi zorganizował Narodowe Oddziały Obrony oraz współpracował z czechosłowackim konsulatem, by wspierać organizację Legionu Czechosłowackiego. Przyczynił się również do aresztowania Lidii Szwełowej, która była sowiecką szpiegiem.

Od momentu wybuchu II wojny światowej służył jako oficer Dowództwa Okręgu Korpusu nr IV oraz porucznik piechoty. Uczestniczył w obronie Warszawy w 1939 roku, gdzie został wzięty do niewoli; jednakże udało mu się uciec w październiku tego samego roku. Po powrocie do Łodzi współorganizował Związek Walki Zbrojnej w regionie, działając jednocześnie pod przykrywką jako członek Prasy Handlowej, co umożliwiło mu swobodne podróżowanie po okręgu łódzkim.

Został aresztowany 27 lutego 1940 roku pod zarzutem szpiegostwa na rzecz obcych mocarstw. Spędził 10 miesięcy w areszcie, po czym został osadzony w KL Mathausen, gdzie zaangażował się w działalność organizacyjną „Obrona”, która zajmowała się samoobroną oraz przekazywaniem tajnych informacji. Udało mu się uciec z obozu zaledwie dwa dni przed jego wyzwoleniem, po czym rozpoczął współpracę z Amerykanami jako tłumacz rosyjsko-angielski. Później, razem z kapitanem Stefanem Bojakowskim, udał się do Czechosłowacji, gdzie w czerwcu 1945 roku dołączył do Brygady Świętokrzyskiej jako kwatermistrz i tłumacz.

W sierpniu 1945 roku pełnił rolę oficera żywnościowego w 4 kompanii kapitana Gustawa, a następnie od września 1945 roku został oficerem w dyspozycji kwatermistrza Brygady. W grudniu 1945 roku awansował na kapitana. W maju 1946 roku objął stanowisko zastępcy dowódcy Center 192 w Erlangen. W 1952 roku osiedlił się w Stanach Zjednoczonych, gdzie pracował w odlewni łożysk kolejowych, a później prowadził własny sklep oraz większy sklep w Jersey City. W USA zmienił nazwisko na Jastrzembski, co było związane z negatywnym postrzeganiem jego rosyjskiego nazwiska w czasie zimnej wojny. W 1974 roku przeprowadził się do Kanady.

Życie prywatne

Jego ojcem był Aleksander Fiedotjew, a matką Aleksandra z domu Jastrzębska. Borys związał się z Polką z Wołynia, z którą miał dwoje dzieci: Barbarę oraz Christinę Jastrzembską, aktorkę polsko-kanadyjską. Jego prochy oraz prochy żony znalazły miejsce spoczynku 9 września 2014 roku na cmentarzu w Pyzdrach.

---

Oceń: Borys Fiedotjew-Jastrzembski

---