Katarzyna Eliza Tosio, urodzona 3 września 1880 roku w Sieradzu, odegrała istotną rolę w polskiej edukacji i działalności religijnej. Zmarła w 1959 roku w Warszawie.
Była to nie tylko utalentowana nauczycielka, ale również znacząca postać w ruchu ewangelicko-reformowanym. Jej wkład w tworzenie śpiewników oraz tłumaczenie pieśni religijnych stanowi ważny element polskiej kultury przekazu religijnego.
Katarzyna Tosio zyskała także miano pionierki, zostając pierwszą kobietą redaktorką prasy chrześcijańskiej, co miało duże znaczenie dla kobiet w tej dziedzinie. Poza tym, jako pierwsza kobieta w historii, pełniła ogólnokościelne funkcje w Kościele Ewangelicko-Reformowanym w Polsce oraz obejmowała stanowisko katechety.
Życiorys
Katarzyna Tosio, będąca córką Kacpra i Elizy z Wendtów, wywodziła się ze szwajcarskiej rodziny, która w znacznym stopniu angażowała się w życie religijne oraz kościelne. Jej ojciec, Kacper Tosio (1851–1929), pełnił wiele ważnych funkcji; był między innymi członkiem kolegium kościelnego warszawskiej parafii, a także radcą i prezesem konsystorza. W rodzinie nie brakowało duchowych powołań: młodszy brat Katarzyny, Tomasz Tosio (1881–1919), był pastorem, natomiast kuzynka, Mary Tosio (1875–1952), piastowała urząd diakonisy oraz przełożonej warszawskiego diakonatu.
Na etapie edukacji, Katarzyna zdobyła gruntowną wiedzę w zakresie języka i literatury francuskiej, studiując w Grenoble we Francji. Po powrocie do kraju pracowała jako nauczycielka języka francuskiego oraz niemieckiego w gimnazjach żeńskich, zarówno prywatnych, jak i państwowych, znajdujących się w Warszawie.
W późniejszym czasie związała swoje życie z warszawskim zborem ewangelicko-reformowanym. 17 czerwca 1924 r. na prośbę ks. Władysława Semadeniego jej działalność została doceniona przez Synod Kościoła Ewangelicko-Reformowanego w Polsce, który powołał ją na stanowisko katechetki w szkołach publicznych oraz jako pomocnicę duchownym Kościoła w zakresie misji wewnętrznej. Warto zauważyć, że tym samym stała się pierwszą kobietą sprawującą ogólnokościelną funkcję oraz pierwszą kobietą-katechetą w tej społeczności.
Katarzyna odznaczała się także dużą aktywnością wydawniczą; opracowała dwa śpiewniki kościelne oraz dokonała wielu przekładów pieśni religijnych z obcych języków. W latach 1926–1927 współpracowała z ks. Kazimierzem Ostachiewiczem przy wydaniu pisma o nazwie Żagiew Chrystusowa, a w kolejnych latach, od 1929 do 1933 roku, pełniła funkcję redaktorki naczelnej ogólnopolskiego czasopisma ekumenicznego Szkoła Niedzielna.
Podczas II wojny światowej Katarzyna spędziła okupację w Warszawie. Po wojnie, według niepotwierdzonych informacji, ks. Stefan Skierski zastanawiał się nad ordynowaniem jej na pastorkę, ale ostatecznie pomysł ten nie został zrealizowany, głównie z powodu braku zainteresowania ze strony samej Tosio.
Katarzyna Tosio zmarła 19 grudnia 1959 roku. Jej ostatnie miejsce spoczynku znajduje się na cmentarzu ewangelicko-reformowanym na Woli w Warszawie, w kwaterze K1-1-3.
Wybrana bibliografia autorska
W naszej prezentacji dotyczącej wybranej bibliografii autorskiej Katarzyny Tosio pragnę przedstawić kilka istotnych publikacji, które wzbogacają literaturę polską. Oto niektóre z nich:
- Nos causeries, nos lectures et nos exercices français. 1, Vocabulaire (M. Arct, Warszawa, 1918),
- Pieśni ewangeliczne (Komitet Zjednoczenia Chrześcijan Ewangelickich w Polsce, 1936) – opracowanie,
- Zbiór pieśni duchownych i psalmów dla wyznawców ewangelicko-reformowanych (1931) – opracowanie.
Przypisy
- śp. Katarzyna Tosio. warszawa.grobonet.com. [dostęp 13.06.2022 r.]
- Kazimierz Bem – Słownik biograficzny duchownych ewangelicko-reformowanych. Pastorzy i diakonisy Jednoty Małopolskiej i Jednoty Warszawskiej 1815-1939 (Wydawnictwo Naukowe Semper, Warszawa, 2015; ISBN 978-83-7507-187-0) str. 181 (biogram Mary Tosio)
- Kazimierz Bem – Słownik biograficzny duchownych ewangelicko-reformowanych. Pastorzy i diakonisy Jednoty Małopolskiej i Jednoty Warszawskiej 1815-1939 (Wydawnictwo Naukowe Semper, Warszawa, 2015; ISBN 978-83-7507-187-0) str. 179–180
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Bogna Maria Jezernik | Bogdan Ptaszyński | Elżbieta Żądzińska | Andrzej Kanicki | Andrzej Felchner | Stanisław Fuks | Edward Jezierski | Krzysztof Pilarczyk | Henryk Majmon | Filip Sulimierski | Maria Fiedotjew-Jesse | Stanisław BalbusOceń: Katarzyna Tosio