Marian Sulikowski, urodzony 22 czerwca 1913 roku w Sieradzu, to postać o znaczącym wkładzie w polską architekturę oraz edukację akademicką. Jego praca jako architekt i wykładowca akademicki pozostawiła trwały ślad w polskiej sztuce budowlanej.
Sulikowski zmarł 24 czerwca 1973 roku w Warszawie, a jego dokonania jako rysownika i projektanta wciąż są doceniane przez kolejne pokolenia. Jego unikalne podejście do architektury oraz umiejętności rysunkowe przyczyniały się do kształtowania przestrzeni, w której żyli i pracowali ludzie jego czasów.
Życiorys
Rok 1931 był momentem, w którym Marian Sulikowski ukończył Państwowe Gimnazjum Matematyczno-Przyrodnicze im. Tadeusza Kościuszki w Kaliszu. Następnie rozpoczął swoją edukację na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej. W okresie 1936-1937 odbył służbę wojskową, uczestnicząc w Szkole Podchorążych Rezerwy Artylerii oraz w 25 Pułku Artylerii Lekkiej, z którą wziął udział w kampanii wrześniowej.
W czasie niemieckiej okupacji wykonywał zawód technika, pracując m.in. w biurze architekta Lecha Niemojewskiego w Warszawie od 1939 do 1941 roku, a potem w Biurze Budowlanym Zarządu Miejskiego w Zakopanem (1941–1942). Ze względu na zażyłość z Stanisławem Nowickim, który był działaczem PPR, w sierpniu 1942 roku został aresztowany, a następnie osadzony na Pawiaku. Po uwolnieniu w lutym 1943 roku, przymusowo skierowano go do pracy w Centralnym Urzędzie Techniki w Krakowie, gdzie pozostał do 1944 roku. Po tym okresie pracował w firmach budowlanych w Rabce i Chabówce.
Po wojnie, Sulikowski powrócił do Warszawy, aby kontynuować studia, jednocześnie angażując się w Biurze Odbudowy Stolicy. W 1946 roku uzyskał dyplom na Politechnice Warszawskiej, co umożliwiło mu zatrudnienie w Zakładzie Historii Architektury. Po okresie pracy w BOS, w latach 1948-1949 był członkiem Głównego Urzędu Planowania Przestrzennego oraz Warszawskiej Regionalnej Dyrekcji Planowania Przestrzennego, a aż do 1965 roku pracował w biurach projektowych Ministerstwa Budownictwa.
Marian Sulikowski był pozytywnie oceniany jako architekt, pracując także w warszawskim Instytucie Urbanistyki i Architektury, a także w Komitecie ds. Urbanistyki i Architektury. Między 1957 a 1958 rokiem zatrudniony był w Zakładzie Teorii Architektury PAN. W 1961 roku stał się członkiem Komisji doradczej ds. architektury Ministerstwa Spraw Zagranicznych.
Współpracując jako wykładowca akademicki, Sulikowski uczył na Szkole Inżynierskiej w Szczecinie (1950-1952) oraz na Politechnice Warszawskiej, gdzie swoim talentem i wiedzą zdobył tytuł docenta w 1956 roku. Dzięki stypendium Fundacji Forda w latach 1962-1963 odbył roczny staż na politechnice w Zurychu. W 1963 roku został Sekretarzem Naukowym Komitetu Architektury i Urbanistyki PAN, a od 1971 roku pełnił obowiązki zastępcy dyrektora ds. naukowych w Instytucie Projektowania Architektonicznego PW.
Był również autorem wielu skryptów i publikacji naukowych, w tym książki „Uwagi o metodzie w nauczaniu projektowania architektonicznego”, która powstała w 1965 roku. Wniosek z 1972 roku o nadanie mu tytułu profesora nadzwyczajnego nie został jednak zatwierdzony.
Od 1947 roku Sulikowski był członkiem Stowarzyszenia Architektów RP (SARP), będąc aktywnym uczestnikiem Kolegium Sędziów Konkursowych. W latach 1954-1956 pełnił funkcję wiceprezesa Oddziału Warszawskiego SARP, a w okresie 1963-1966 funkcję wiceprezesa Zarządu Głównego. Jako przedstawiciel SARP uczestniczył w kongresach Komitetu Wykonawczego Union Internationale des Architectes, które odbyły się w Moskwie (1959), Hawanie (1963), Paryżu (1965) oraz Pradze (1967).
W latach 40. i 50. XX wieku, jako rysownik, publikował swoje prace w czasopismach takich jak „Architektura”, „Przegląd Kulturalny”, „Przegląd Budowlany”, „Skarpa Warszawska” oraz „Stolica”. Jego prace były wystawiane na dorocznych wystawach malarskich i rysunkowych SARP. W 1952 roku zdobył III nagrodę w tej dziedzinie. Poza tym, Sulikowski zajmował się również aranżacją wnętrz oraz projektowaniem mebli.
Związek małżeński z Wiesławą z Mokrzyńskich (zm. 2000) zawarł w roku 1944. Małżeństwo było bezdzietne, a Marian Sulikowski został pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kw. 197, rząd 2, grób 7).
Projekty
- konkursowy projekt schroniska górskiego (1934) ze Stanisławem Nowickim,
- konkursowy projekt gmachu centrali Polskiej Kasy Oszczędności (1946) z Mieczysławem Kuzmą oraz Zygmuntem Stępińskim – IV nagroda,
- konkursowy projekt gmachu Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej i opracowanie ul. Marszałkowskiej (1946) z Mieczysławem Kuzmą i Zygmuntem Stępińskim – wyróżnienie,
- konkursowy projekt kościoła w Gdyni (1947) – I nagroda równorzędna,
- konkursowy projekt Osi Stanisławowskiej w Warszawie (1948) ze Stanisławem Cybulskim i Janem Maasem III – III nagroda,
- plan zagospodarowania przestrzennego Góry Kalwarii (1948),
- projekt otoczenia Zamku Książąt Pomorskich w Szczecinie (1948),
- projekt szkoły w Błoniu (1949),
- projekt Powszechnego Domu Towarowego w Kaliszu (1949) – w 1953 roku uhonorowany III nagrodą honorową SARP,
- projekt odbudowy i adaptacji dawnego gmachu Collegium Nobilium przy ul. Miodowej w Warszawie na siedzibę PWST (1949–1950) z Wojciechem Onitzchem, Teodorem Bursche i Andrzejem Uniejewskim,
- projekt budynku klubowego MSZ przy ul. Foksal w Warszawie (1949–1950) z Wojciechem Onitzchem i Andrzejem Uniejewskim,
- plan zagospodarowania przestrzennego Makowa Mazowieckiego (1950) z Wojciechem Onitzchem i Andrzejem Uniejewskim,
- projekt ośrodka turystycznego w Zegrzynku (1950) – nagroda II stopnia przewodniczącego Komisji Urbanistyki i Architektury,
- projekt rekonstrukcji Zamku Książąt Pomorskich w Szczecinie (1950–1952) z Wojciechem Onitzchem,
- projekty osiedli Racławicka i Kombajn w Warszawie – Nagroda II stopnia Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych,
- konkursowy projekt domu architekta w Zakopanem (1957) ze Stanisławem Płoskim i Romanem Szymborskim – II nagroda,
- projekt otoczenia pomnika Adama Asnyka w Kaliszu (1961),
- konkursowy projekt Osi Saskiej w Warszawie (1961) ze Stanisławem Płoskim i Romanem Szymborskim – III nagroda,
- projekt Domu Turysty PTTK w Szczyrku (1961) z Wojciechem Onitzchem,
- konkursowy projekt zespołu budynków SGGW w Warszawie (1960–1963) ze Stanisławem Płoskim, Romanem Szymborskim i Romanem Dutkiewiczem – I nagroda.
Odznaczenia i nagrody
Marian Sulikowski był osobą, która wyróżniała się nie tylko swoimi osiągnięciami, ale także licznymi odznaczeniami. Za udział w kampanii wrześniowej został uhonorowany Krzyżem Walecznych, co potwierdza jego odwagę i poświęcenie dla ojczyzny.
Po zakończeniu II wojny światowej jego dokonania zostały docenione poprzez przyznanie mu Krzyża Oficerskiego Orderu Odrodzenia Polski w 1969 roku, Złotego Krzyża Zasługi w 1956 roku oraz Medalu 10-lecia Polski Ludowej, który otrzymał w 1955 roku.
Dodatkowo, w latach 1956 oraz 1969, Marian Sulikowski był laureatem Nagród Ministra Oświaty i Szkolnictwa Wyższego za swoją działalność dydaktyczną, co podkreśla jego wpływ na edukację i rozwój młodzieży.
Pozostali ludzie w kategorii "Inne":
Jan Dymitr Solikowski | Hymie Weiss | Wacław Kowalewski | Ary Sternfeld | Piotr Mniszek | Antoni Cierplikowski | Marian Rapacki (spółdzielca)Oceń: Marian Sulikowski