Tytus Maleszewski

Był synem Marcina Maleszewskiego, pisarza sądowego, oraz Franciszki z domu Kozarskiej. W latach 1844-1850 kształcił się w warszawskiej Szkole Sztuk Pięknych, pod okiem takich mistrzów jak Rafał Hadziewicz, Ksawery Kaniewski, Jan Feliks Piwarski oraz Marcin Zaleski. Po ukończeniu nauki osiedlił się w Kaliszu, gdzie pracował jako nauczyciel rysunku. Jego talent szybko zaowocował podróżami po Polsce, gdzie zarabiał na życie, wykonując portrety oraz dokumentując rysunkowo regionalne stroje i ludzie.

W latach 1856–1858 kontynuował naukę w Paryżu, w pracowni Léona Cognieta, gdzie studiował również Wojciech Gerson. W trakcie pobytu we Francji nawiązał przyjaźń z Cyprianem Kamilem Norwidem, co zaowocowało wierszem „Do Tytusa M.”, opublikowanym w 1857 roku, który żartobliwie tłumaczył jego nieobecność podczas pozowania do portretu. W 1857 roku Tytus odwiedził Polskę, gdzie stworzył pastelowy portret Władysława Syrokomli, na co poeta odpowiedział wierszem „W imionniku Tytusa Maleszewskiego pastelisty”.

W roku 1858 Maleszewski portretował znaną śpiewaczkę Paulinę Rivoli w kostiumie z opery „Halka”. Pod koniec tego samego roku udał się do Rzymu, gdzie najprawdopodobniej kontynuował studia w Akademii Świętego Łukasza u Francesca Podestiego oraz stworzył portret Teofila Lenartowicza.

Po powrocie do Polski w 1860 roku, Tytus Maleszewski nie osiedlił się na stałe w Warszawie, lecz podróżował po Kijowie, Żytomierzu i Wilnie. Według Andrzeja Ruszkowskiego, brał udział w powstaniu styczniowym, będąc członkiem oddziału Żuawów śmierci, zorganizowanego przez francuskiego oficera François de Rochebrune’a, gdzie odniósł rany.

W latach 1864-1865 ponownie przebywał w Paryżu, gdzie jego pastelowe prace były wystawiane w Salonach. W 1864 roku opatentował metodę wykorzystania pastelu w fotografii. Rok 1866 przyniósł mu zmianę miejsca zamieszkania, gdy osiedlił się w Poznaniu, gdzie aktywnie popularyzował sztukę poprzez odczyty oraz wystawy w Pałacu Działyńskich. W tym czasie ożenił się z Helviną Eysmont.

W latach 1868-1872, spędzonych w Paryżu, Tytus Maleszewski osiągnął szczyt swojej kariery artystycznej. Dwa portrety, cesarzowej Eugenii oraz śpiewaczki Adeliny Patti, wystawione w 1870 roku, przyniosły mu znaczące uznanie oraz liczne zamówienia. Po powrocie do Poznania w 1872 roku, Maleszewski zorganizował wystawę około 60 swoich dzieł, zyskując znaczne fundusze, które przekazał na cele charytatywne. Po krótkim pobycie w Monachium, w 1873 roku na stałe osiedlił się w Warszawie, gdzie prowadził kursy z zakresu rysunku, malarstwa oraz restauracji obrazów.

Jako artysta Maleszewski wykazywał się dużą płodnością twórczą, malując portrety oraz kompozycje inspirowane literaturą, w tym dziełami Adama Mickiewicza i Józefa Ignacego Kraszewskiego. Jego działalność nie ograniczała się tylko do sztuki, angażował się w życie społeczne, działając w komitecie Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych, gdzie wystawiał swoje prace od 1860 do 1894 roku. Pod koniec życia zaangażował się w zbiórkę funduszy na budowę siedziby tego towarzystwa. Tytus Maleszewski spoczywa na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 175-6-5).